سئوال جدي نسل جوان و انديشمند جامعة ما درخصوص چگونگي آغاز جنگ ايران و عراق، ما را بر آن داشت تا در سلسله مقالاتي به تحليل تاريخي و بررسي اين واقعة مهم در تاريخ معاصر ايران بپردازيم.
مقدمه:
جنگ ايران وعراق بي شباهت به بسياري از جنگ‌هاي نوين، برآيند عوامل و متغيرهاي پيچيده و تاريخي، فرهنگي، سياسي و اعتقادي - ايدئولوژيك است. برخي از اين عوامل به اختلافات تاريخي و طولاني بين دو قوم ماد و آشور در عصر باستان و بعدها بين دو فرهنگ و دو ملت عرب و عجم باز مي‌گردد و برخي ديگر به تحولات سياسي، اجتماعي و نظامي در سطوح ملي، منطقه‌اي و بين المللي در مقطع زماني پيش از جنگ هشت ساله (1359-1367) مربوط مي‌شود. شناخت اين عوامل - اعم از عيني يا ذهني- زمينه‌ساز جنگ، به اندازة دستاورد و نتيجة جنگ به عنوان مجموعه‌اي از تصميمات سياسي و نظامي و فناوري كه در صحنه نبرد واقعي به كار گرفته مي‌شوند، مهم است. اساساً شروع جنگي بزرگ و طولاني بدون وجود عوامل تاريخي، فرهنگي و استراتژيك غير محتمل است. اين نوشتار خواهد كوشيد، چشم اندازي از تاريخچة اختلافات ايران و عراق از ابتدا تا وقوع "جنگ تحميلي" در 31 شهريور 1359 (22 سپتامبر 1980 م) را ترسيم كند.
به شهادت تاريخ، پيشينة اختلافات بين ايران و عراق به عصر باستان و اختلاف وتنش بين مادها و آشوريها باز مي‌گردد. در اين دوره، دو جنگ رسمي بين اين دو تمدن درگرفت كه در جنگ نخست (715 ق. م) آشوريها- ساكنان سرزمين‌هاي شمال عراق - براي اولين بار آشوريها را در سال (614-15 ق .م) شكست دادند و گسترة قلمرو خود را وسعت بخشيدند. در دوره هخامنشيان نيز، كوروش در سال 538 ق.م با تصرف بابل، - جنوب و مركز عراق فعلي - حكومت بين‌النهرين را منقرض كرد و تمام غرب آسيا از جمله سرتاسر سرزمين عراق فعلي را به قلمرو ايران ضميمه نمود. اين مناطق تا زمان حملة اسكندر مقدوني (335 ق .م) جزو قلمرو ايران باقي ماند.
در زمان اشكانيان و پارت‌ها نيز، بابل بار ديگر به تصرف پادشاهان اشكاني درآمد و اكثر سرزمين‌هاي از دست رفته در غرب ايران كه به تصرف اسكندر در آمده بود، به سرزمين ايران آن زمان پيوست. پادشاهان اشكاني تا سال (116.م)- زمان حمله روم- بر بين‌النهرين، تيسفون و سلوكيه حكمراني داشتند؛ حتي فرهاد سوم، پادشاه اشكاني، در سال 64 ق .م بابل را پايتخت دوم اشكانيان قرار داد.
مبلغ قابل پرداخت 37,900 تومان
